Eine Pausenhofgestaltung war erst dann erfolgreich, wenn sich alle Schülerinnen und Schüler dort wohl und in iEen schoolplein is pas geslaagd wanneer alle leerlingen zich er prettig voelen en er aan hun wensen wordt voldaan. Een creatief ingericht schoolplein kan daarom uit drie basiszones bestaan: één zone die aanzet tot bewegen, één ontmoetingsplek om bij elkaar te komen, te kletsen en uit te rusten en één zone om te experimenteren en te leren. De speeltoestellen sluiten daarbij aan op de verschillende leeftijdsgroepen en moeten de kids uitdaging bieden zonder dat dit hun kunnen te boven gaat. Tijdens het ontwerpen moet ook rekening worden gehouden met een zinvolle verbinding tussen de verschillende zones: van paden tot bruggen tot trappen of klimmogelijkheden, ook hier is creativiteit gevraagd. Aanbevolen wordt om de verschillende gebieden tijdens het inrichten verstandig te verdelen. Ze hoeven daarbij niet even groot te zijn, maar ze moeten wel passen bij de omstandigheden van het schoolgebouw en de interesses en wensen van de leerlingen. Dit kan onder meer door een selectieproces waarbij de kinderen betrokken zijn.
IInhoudsopgave
Aanbevolen speelzones voor een zinvol ingericht schoolplein
1. Spelen, bewegen en stoom afblazen
De grootte van de bewegingszones is afhankelijk van het aantal kinderen en de grootte van het terrein, maar in het algemeen geldt dat er tijdens het plannen van dit schoolpleingedeelte rekening gehouden moet worden met een voldoende groot oppervlak. Belangrijke elementen zijn daarbij de speeltoestellen, maar ook voldoende ruimte om te rennen en te ravotten. Hoogteverschillen zijn aantrekkelijk heuvels, opstapjes, maar ook verharde ruimte voor balspelletjes of om te skateboarden is van belang. Het maakt niet uit voor welke stijl gekozen wordt, de bestaande objecten en oppervlakken moeten vooral afwisseling bieden. De ondergrond vormt een belangrijk onderdeel van de bewegingszones. De valgrond onder de toestellen wordt voorzien van houtsnippers, kunstgras, zand of rubbertegels en dient eventuele vallen te breken. Met name klimcombinatietoestellen zijn erg populair. Het maakt daarbij niet uit of dit een palenbos of torencombinatie is, ze zijn allebei uitstekend geschikt om te ontspannen. De speeltoestellen moeten geschikt zijn voor de leeftijd van de kids en ze moeten door veel kinderen gelijktijdig gebruikt kunnen worden.
Kinderen krijgen tijdens de gymlessen weliswaar beweging, maar één og tweed keer per week is veel te weinig. Vooral groepsspelletjes met bepaalde regels zijn een gecontroleerde manier om echt stoom af te blazen en zouden ook buiten de gymlessen mogelijk gemaakt moeten worden. Als kinderen en jongeren lang op elkaar zitten, is het bijna onmogelijk te voorkomen dat er conflicten en agressie ontstaan. Met dergelijke groepsspelletjes kunnen ze zich echter afreageren. Leerlingen leren spelenderwijs omgaan met een nederlaag en kunnen zich met elkaar meten zonder iemand kwaad te doen. Het in de pauze aanbeiden van verschillende sport- en beweegprikkels beidt daarmee vele voordelen.
2. Plekjes om creativiteit tot uiting te brengen en puur natuur te ontdekken
Natuur beleven is voor veel kinderen niet meer vanzelfsprekend. Vooral stadskinderen krijgen weinig met de natuur te maken. Sommige kinderen denken daardoor zelfs dat fruit bijvoorbeeld in de supermarkt groeit en niet aan een struik of boom. Bij het ontwerpen van het schoolplein moeten planners er daarom voor zorgen dat kinderen de natuur kunnen beleven en leren te begrijpen. Alleen zo ontwikkelen kinderen een milieubewuste manier van denken en leren ze dieren en planten en samenhangen herkennen. Een zo natuurlijk ingericht schoolplein kan hierbij uitkomst bieden. Een groen – blauw schoolplein kent vele mogelijkheden.
Wat dacht u bijvoorbeeld van een schooltuin, wadi, heuvelzone? Dergelijke natuurlijke elementen nodigen uit om deel te nemen aan gezamenlijke onderwijsactiviteiten en projecten in de openlucht. Soms willen kinderen hun handen vuil maken. Daarom loont het zich, zeker wanneer kinderen de hele dag op school zitten, om zones in te richten waar schoolkinderen in een natuurlijke omgeving kunnen experimenteren. Dat kan bijvoorbeeld met zand, water, hout of kleine steentjes zijn, zolang kinderen hun fantasie maar de vrije loop kunnen laten gaan in een natuurlijk ingerichte speelomgeving, kleine kunstwerken kunnen maken en spelenderwijs met natuurlijke elementen om kunnen gaan. Ook behoren handarbeidplekken in de openlucht met gereedschappen en materialen voor projectwerk en dergelijke tot de mogelijkheden.
3. Ontmoetingsplekken om te kletsen en uit te rusten
Wie urenlang in de klas zit, heeft vaak enorm veel behoefte om tijdens de pauzes te praten. Daarom vormen uitnodigende ontmoetingsplekken voor kleine en grote groepen een essentieel onderdeel van een schoolplein. Vooral bij langere pauzes of vrije uren zijn dergelijke ontspanningsplekken nodig om vrienden te ontmoeten (ook die uit andere klassen of lessen) om te kletsen of gewoon om te ontspannen. Muurtjes en trappen zijn hiervoor geschikt. Communicatieve zitgroepen met onconventionele zitelementen, bijvoorbeeld van hout of steen, zijn bij uitstek geschikt.
Speeltoestellen kunnen ook als ontmoetingsplek fungeren. Zithoeken in de zon en in de schaduw zijn uitstekend als toevluchtsoord, aangezien ze de leerlingen een beetje privacy en rust bieden. Dit kunnen door planten omgeven plekjes, zitkuilen, podia of heuvels zijn. Creativiteit bij het ontwerpen van het schoolplein kent daarbij geen grenzen. Dergelijke rustplekjes hebben een grote sociale en pedagogische waarde. In principe zijn het ook juist deze zitplekjes die de mogelijkheid bieden om een buiten les te geven.